Không tiêu theo cảm hứng – tiêu theo chiến lược: Thế hệ mới đang khiến cả thế hệ trước phải nhìn lại

Không tiêu theo cảm hứng – tiêu theo chiến lược: Thế hệ mới đang khiến cả thế hệ trước phải nhìn lại

04/07/2025 14:00 PM | Chi tiêu & Tiết kiệm

Trong khi nhiều người lớn vẫn giữ quan niệm “phải làm chăm – phải tiêu xứng tầm”, thì ngày càng nhiều người trẻ chọn tiêu ít, nghĩ kỹ và ưu tiên tự do tài chính. Không phô trương, không chạy theo sở hữu, họ đang đặt lại nền móng tiêu dùng của cả một thế hệ – khiến không ít người đi trước phải bất ngờ và… nể phục.

Thế hệ lớn lên cùng quảng cáo, nhưng không còn nghe theo quảng cáo

Sinh ra và trưởng thành trong thời đại bùng nổ của marketing, người trẻ hôm nay có lẽ là thế hệ chứng kiến – và từng bị cuốn theo – nhiều chiêu trò tiêu dùng nhất. Từ “mua 1 tặng 1”, “flash sale 0h”, “bạn xứng đáng với điều này”… mọi thông điệp đều hướng tới một điều: Tiêu đi – để cảm thấy tốt hơn về bản thân.

Thế nhưng, sau những lần tiêu xong rồi… hối hận, thế hệ mới dần thức tỉnh. Họ bắt đầu đặt câu hỏi:

- Mình có thật sự cần món này không?

- Mua xong sẽ dùng trong bao lâu?

- Giá trị thực của món đồ này là gì?

Không còn tiêu vì cảm xúc nhất thời, họ chuyển sang tiêu dùng có chiến lược – lên danh sách mua sắm, theo dõi chi tiêu bằng app, phân bổ ngân sách theo quỹ.

Tiêu ít hơn – nhưng kiểm soát tài chính tốt hơn

Nhiều người lớn tuổi thường cho rằng: “Tiêu ít quá thì thiệt thân, sống gì mà kham khổ?”, hoặc “Trẻ mà không hưởng thì đợi đến bao giờ?”. Nhưng họ sẽ ngạc nhiên nếu biết: nhiều người trẻ vẫn sống đủ đầy – chỉ là họ tiêu ít mà vẫn đủ, vì họ không tiêu để khoe.

Họ không ngại mặc lại đồ cũ, không nhất thiết đổi điện thoại mới, không mặn mà với những chuyến du lịch “check-in để up ảnh”. Nhưng đổi lại, họ:

- Có quỹ tiết kiệm rõ ràng từ rất sớm

- Biết đầu tư nhỏ, học kiến thức tài chính cá nhân

- Biết nói “không” với chi tiêu cảm xúc

- Và luôn có kế hoạch tài chính tối thiểu cho 6 tháng tới

Đó không phải là sự khắt khe với bản thân – mà là sự chủ động trong cách sống.

Một trào lưu xã hội: Chống lại cám dỗ tiêu dùng là hành vi văn minh, không còn là nỗ lực cá nhân

Chống lại cám dỗ tiêu dùng đang dần trở thành một xu hướng xã hội có tổ chức:

Các hội nhóm “Không mua gì trong 30 ngày”, “Sống với 50 món đồ” xuất hiện nhiều hơn, thu hút cả người đi làm lẫn sinh viên

- Video về “chi tiêu tỉnh táo”, “mua ít nhưng sống chất” lan truyền mạnh trên TikTok, YouTube, Facebook

- Ngày càng nhiều bạn trẻ chia sẻ file Excel quản lý chi tiêu như một cách truyền cảm hứng cho cộng đồng

- Nếu trước đây việc “tiết chế tiêu dùng” thường bị hiểu là keo kiệt, thì nay nó trở thành một thái độ sống có tính xây dựng – phản ánh rõ ràng năng lực tài chính, mức độ hiểu bản thân và khả năng lập kế hoạch.

Thế hệ trẻ đang làm điều mà người lớn… ước gì mình đã làm sớm hơn

Không ít cha mẹ, khi chứng kiến con cái lên kế hoạch tài chính rõ ràng, từ chối mua sắm bốc đồng, biết trích tiền vào các quỹ đầu tư hoặc dự phòng… đều thốt lên một câu:

“Mẹ bằng tuổi con là tiêu kiểu chẳng cần nghĩ luôn đó” “Ước gì ba ngày xưa cũng biết tính tiền kỹ như mày”.

Khoảng cách thế hệ ở đây không phải là mâu thuẫn – mà là sự chuyển giao tư duy. Người trẻ không học theo cách tiêu tiền của cha mẹ, mà chọn con đường ngược lại: tỉnh táo hơn, kiểm soát hơn, và độc lập hơn.

Tự chủ tài chính bắt đầu từ việc dám dừng lại trước món đồ “có vẻ hời”

Sự khác biệt lớn nhất của thế hệ mới là: họ không mua vì ai đó bảo nên mua. Họ tiêu khi:

- Biết rõ giá trị món đồ

- Có ngân sách dành riêng cho nó

- Và quan trọng nhất: món đồ đó phục vụ mục tiêu sống rõ ràng

Thay vì bị cuốn vào dòng tiêu dùng bốc đồng, họ đặt ranh giới. Và chính việc dám dừng lại, dám trì hoãn mới là dấu hiệu của một người trưởng thành tài chính thực sự.

Kết luận: Người trẻ không tiêu để thể hiện, mà tiêu để vững vàng – và điều đó đáng để nể

Trong thế giới đầy rẫy lời mời gọi mua sắm, việc dám “không mua” là một năng lực cần luyện tập. Thế hệ mới đang luyện tập điều đó mỗi ngày – không phải vì họ ít tiền, mà vì họ biết tiền để làm gì.

Không sở hữu nhiều – nhưng không bị áp lực tài chính. Không mua theo trend – nhưng luôn có kế hoạch cho tương lai. Không ngại tiêu – nhưng tiêu đúng lúc, đúng chỗ, và đúng với giá trị cá nhân.

Họ đang xây dựng một mô hình sống khiến thế hệ đi trước cũng phải nhìn lại – và có phần nể phục.

Theo Phương Trần